ဝါယာေရွာ့ ျဖစ္ျပီဆိုရင္ လူေတြက မီးထေတာက္မယ္၊ မီးပန္းေတြ ထျဖစ္မယ္၊ ျဖဴးစ္ (Fuse) လို ဘရိတ္ကာ (MCB, Over Current Breaker) လို အကာအကြယ္ ျဖစ္ေစမယ့္ ပစၥည္းေတြ မီးကို ျဖတ္ခ်ေပးမယ္လို႔ပဲ ထင္ျမင္တတ္ၾကပါတယ္။ ဝါယာေရွာ့ ျဖစ္ရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းေတြ အမ်ားၾကီးပါ။ အေၾကာင္းအရင္း မတူတဲ့အခါမွာ ျဖစ္ပြားပံုနဲ႔ ခုနင္က အကာအကြယ္ေတြ အလုပ္လုပ္ပံုေတြ မတူညီသလို ျဖစ္လာႏိုင္တဲ့ အႏၱရယ္ေတြလဲ မတူပါဘူး။

ပလပ္ေပါက္ (Socket Outlet) တစ္ခုမွာ ပလပ္ (Plug) မ်ားစြာ တပ္ဆင္ အသံုးျပဳျခင္း။ ပံုမွန္ အိမ္သံုး Socket Outlet ေတြနဲ႔ Plug ေတြကို တပ္ဆင္ အသံုးျပဳရာမွာ အမ်ားဆံုး ခံႏိုင္ဝန္အား ( ၁၃ အမ္ပီယာ - 13 A; Ampere) ကိုပဲ ခြင့္ျပဳၾကပါတယ္။ BS (British Standard) မွာေတာ့ 2, 5, 15, 30 A အထိ ခြင့္ျပဳသတ္မွတ္ သံုးစြဲတာကို ေတြရပါတယ္။ #REF: CP-05; 553-01, Table 55A (L) တပ္ဆင္ အသံုးျပဳမယ့္ ပစၥည္းကိရိယာရဲ႕ ဆြဲမယ့္ဝန္ကို မူတည္ျပီးေတာ့ Socket-Outlet နဲ႔ Plug ေတြကို ပံုေသ တြက္ခ်က္ အသံုးျပဳရပါတယ္။ Extension Cable အသံုးျပဳတာ၊ Extension Socket လို႔ေခၚတဲ့ ပြားသံုးတာေတြကို ခဏတာ အသံုးျပဳဖို႔အတြက္ပဲ ခြင့္ျပဳပါတယ္။ အျမဲတပ္ဆင္ အသံုးျပဳခြင့္ မရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာျပည္မွာ အသံုးျပဳၾကတဲ့ ပံုစံကေတာ့ ပလပ္ေပါက္တစ္ခုေတြ႕ရင္ စုျပံဳထိုးၾကတာပါပဲ။ ဒီကေနျပီးေတာ့ ျပႆနာေတြ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ (၁) ဝန္ပိုအသံုးျပဳျခင္း (Over Current) ပလပ္ေပါက္တစ္ခုအတြက္ သြယ္တန္းထားတဲ့ ဝါယာၾကိဳး၊ ပလပ္ေပါက္ရဲ႕ ခံႏိုင္ရည္အား၊ ပလပ္ရဲ႕ ခံႏိုင္ရည္အား စတာေတြက မ်ားေသာအားျဖင့္ ၁၃ အမ္ပီယာ ခံႏိုင္ေအာင္ လုပ္ထားေပမယ့္ အလြယ္တကူ နီးစစပ္ရာမွာ တပ္ဆင္ အသံုးျပဳၾကတာေၾကာင့္ ခံႏိုင္ရည္အားကို ေက်ာ္လြတ္ျပီးေတာ့ ဆြဲတတ္ပါတယ္။ ဥပမာဆိုရရင္ ပလပ္တစ္ေပါက္ထဲကေန ကြန္ျပဴတာရဲ႕ ေမာ္နီတာ၊ UPS၊ System၊ စတာေတြအျပင္ ပန္ကာတို႔ မီးပူတို႔ ယူအသံုးျပဳတာပါ။ ပလပ္ေတြ ပလပ္ေပါက္ေတြရဲ႕ အတြင္းမွာ ပါဝင္တဲ့ ေၾကးေတြနဲ႔ အဆက္ျဖစ္တဲ့ မူလီ၊ စကူ (Screw) စတာေတြရဲ႕ လွ်ပ္စီးခံႏိုင္ရည္ထက္ ပိုသံုးတဲ့အခါ ဒီေနရာေတြက ပူလာတတ္ပါတယ္။ ပံုမွန္ ဒီပစၥည္းေတြကေန ထုတ္လႊတ္တဲ့ အပူခ်ိန္ဟာ ၃၅ ကေန ၄၀ ဒီဂရီ ဆဲလ္စီးယပ္ထက္ မပိုသင့္ပါဘူး။ ဒီခံႏိုင္အားဆိုတာက ပလပ္တစ္ခုရဲ႕ ခံႏိုင္အားပါ အကာအကြယ္ျဖစ္တဲ့ Breaker နဲ႔ ျဖဴစ္ေတြနဲ႔ မဆိုင္တာေၾကာင့္ အေပၚက ခံထားတဲ့ ဒီပစၥည္းေတြ မျဖတ္ခ်ပဲနဲ႔ ဒီပလပ္နဲ႔ ပလပ္ေပါက္မွာ မီးထေလာင္ႏိုင္ပါတယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ျဖဴစ္ေတြ Breaker ေတြက တစ္အိမ္လံုးစာ လိုင္းတစ္လိုင္းစာအတြက္ တြက္ခ်က္ထည့္သြင္းထားတာ ျဖစ္ျပီးေတာ့ ဒီပလပ္ေပါက္မွာ ဝန္ပိုေနေပမယ့္ သူ႔ရဲ႕ ခံႏိုင္ဝန္ထက္ မေက်ာ္ေသးတာေၾကာင့္လို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ျပထားတဲ့ ပံုမွာဆိုရင္ အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ ဝန္ပိုသံုးထားတဲ့အတြက္ ပူျပီးေတာ့ ေပ်ာ္လာတာကို ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းးေတြဟာ အပူခ်ိန္ကို ခံႏို္င္ရည္ရွိေအာင္ ထုတ္လုပ္ထားေပမယ့္ အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ နည္းမွားတစ္ခုနဲ႔ အသံုးျပဳခဲ့ရင္ေတာ့ အပူလြန္ျပီး ဒီကေနပဲ မီးထေလာင္ႏိုင္ပါတယ္။ လုပ္ေဆာင္ရမွာကေတာ့။ ။ ပလပ္တစ္ေပါက္တည္းကေန အမ်ားၾကီး ခြဲသံုးဖို႔ကို ေရွာင္ရပါမယ္။ မျဖစ္မေန အသံုးျပဳရရင္လဲ တတ္ကၽြမ္းနားလည္သူနဲ႔ တိုင္ပင္ျပီးေတာ့ ပံုေသ ပလပ္ေတြ တပ္ဆင္သင့္ပါတယ္။ အမ်ားၾကီး စုျပံဳ အသံုးျပဳမိရင္လဲ အပူလြန္ေနမေန စစ္ေဆးေနရပါမယ္။ (၂) လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းမွ ဝန္ပိုျဖစ္ျခင္း အိမ္သံုး လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းေတြ ဝန္ပိုဆြဲျခင္း (Short-Circuit) ျဖစ္တာေၾကာင့္လဲ ပလပ္နဲ႔ ပလပ္ေပါက္မွာ အလြန္အကၽြံ ဝန္ဆြဲျပီးေတာ့ ခုနင္ကလို မီးေလာက္ကၽြမ္းတာေတြလဲ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ အခုေနာက္ပိုင္း ပလပ္နဲ႔ ပလပ္ေပါက္ေတြမွာ ဝန္ထိန္းေပးမယ့္ Fuse ေလးေတြ တပ္ဆင္ထားတာေတြ ရွိေနပါျပီ။ ဒါမ်ိဳးေတြကို ေရြးခ်ယ္ အသံုးျပဳသင့္ပါတယ္။ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းတစ္ခု ဝန္ပိုျဖစ္လို႔ ေရွာ့ျဖစ္ရင္ ဒိျဖဴးစ္ေလးက ျပတ္သြားျပီးေတာ့ အႏၱရယ္ကို ေရွာင္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ (၃) မထိတထိျဖစ္ျခင္း၊ အံမဝင္ျခင္း ပလပ္ေပါက္တစ္ခုတည္းကို ပလပ္ေပါင္းမ်ားစြာ စုျပံဳထိုးျပီးေတာ့ အသံုးျပဳတဲ့အခါ တစ္ခုနဲ႔တစ္ခု ေထာက္ေနတာ၊ အခုအခံျဖစ္ေနတာေတြေၾကာင့္ ထိထိမိမိ မျဖစ္တဲ့အခါေတြ ရွိတတ္ပါတယ္။ ဒီလိုအခါမွာ ပလပ္နဲ႔ ပလပ္ေပါက္ အတြင္းက ေၾကးသားေတြမွာ အပူလြန္ကဲလာျပီးေတာ့ မီးထေလာင္တတ္ပါတယ္။ ဒါမ်ိဳးဟာ ဝန္ပိုဆြဲတာ မဟုတ္ေတာ့ Breaker နဲ႔ Fuse ေတြကေန အကာအကြယ္ ေပးမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ေနာက္ဆံုး မီးေလာက္ျပီး အထိန္းေတြျဖစ္တဲ့ PVC ေတြ ေလာင္ကၽြမ္းမီးေလာင္ျပီးေတာ့ ဝါယာႏွစ္ခုပူးမွသာ ဒီအကာအကြယ္ေတြက အလုပ္လုပ္မွာပါ။ ဒိအခ်ိန္က အလြန္ေနာက္က်ေနေလာက္ပါျပီ။ ေနာက္တစ္ခုက ပလပ္ေတြ စုျပဳံထားတဲ့အတြက္ တစ္ခုနဲပတစ္ခု ျငိေနတာမ်ိဳး ခ်ိတ္ေနတာမ်ိဳးေတြေၾကာင့္လဲ ပလပ္ရဲ႕ အမာခံ ေခါင္းနဲ႔ ၾကိဳးအဆက္ေနရာေတြမွာ ဒဏ္ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အဲ့ဒိ ဒဏ္ျဖစ္တဲ့ေနရာထဲက ဝါယာႏွစ္ခု မထိတစ္ထိျဖစ္ရာကေနလဲ မီးေလာင္ႏိုင္ေစပါတယ္။ လုပ္ေဆာင္ရမွာက။ ။ ပလပ္တပ္တဲ့အခါ ထိထိမိမိရွိပါေစ။ ဝါယာေတြကို ရႈပ္ေထြးမေနေစပဲနဲ႔ ရွင္းလင္းသပ္ရပ္ေအာင္ ဂရုစိုက္ေစလိုပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ အထူးသျဖင့္ အသံုးျပဳေနတာေတြက (2 Pin Plug) လို႔ေခၚတဲ့ ႏွစ္ငုတ္ ေခါင္းေတြပါပဲ။ ေခါင္းလံုးနဲ႔ ေခါင္းျပားဆိုျပီးေတာင္ ကြဲပါေသးတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေခါင္းျပား ႏွစ္ငုတ္ေတြကို သံုၾကပါတယ္။ ဒါေတြက ပိုျပီးေတာ့ မမိတာေတြ မထိတထိျဖစ္တာေတြကို ပိုျဖစ္ေစပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မယ္ ဘယ္လုိ ပလပ္ကိုပဲ သံုးရမယ္ဆိုတဲ့ စံမရွိတာေၾကာင့္ ဒီျပႆနာေတြ ျဖစ္ေနတာပါ။ ေနာက္ဆံုး ပလပ္ေတြအေၾကာင္း နိဂံုးခ်ဳပ္ရရင္ေတာ့ ကိုယ္တပ္ထားတဲ့ ပလပ္က ထိထိမိမိျဖစ္ပါေစ၊ အပူခ်ိန္ လြန္ေနသလား အျမဲ ဂရုစိုက္ပါ၊ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ (3 Pin Plug) ေတြ သံုးပါ။ ေနာက္ျပီးေတာ့ ကိုယ္အျမဲသံုးမယ့္ ပစၥည္းေတြအတြက္ ပံုေသ ပလပ္ေပါက္မ်ား တပ္ဆင္ အသံုးျပဳၾကပါလို႔။ လွ်ပ္စစ္အေၾကာင္း တိတိပပ မသိေသးသူမ်ားအတြက္ ဦးတည္းေရးပါသည္။ Don't Monkey with Electricity...!!!
(ဆက္ရန္)

Credit to Original Author