Posted by Black Magic | Posted in 18+ , က်န္းမာေရး , ဗဟုသုတမ်ား , ေဆာင္းပါး | Posted on 1:59 PM
Medical abortion (1)
ေဆးပညာမွာ ပါလို႔ သိေစဘို႔သာ ေရးတာပါ။ ဒီအတိုင္းလုပ္ပါလို႔ မညႊန္းပါ။
ကြ်န္ေတာ္က ျမန္မာျပည္ က ေဆးပညာ ဘြဲ႔ရထားတာမို႔ က်င့္ဝတ္အရ Induced
abortion ကုိယ္ဝန္ကို တမင္ပ်က္ေအာင္ လုပ္လဲမေပး၊ အၾကံလဲမေပးပါ။ Incomplete
abortion ကုိယ္ဝန္ တဝက္တပ်က္ ပ်က္သူနဲ႔ Septic abortion ကုိယ္ဝန္ပ်က္ရင္း
ပိုးဝင္ေနသူေတြကိုေတာ့ ေဆးကုေပးပါတယ္။ အထဲမွာ ေနခြင့္မရွိလို႔
အျပင္မွာေနရေပမဲ့ က်င့္ဝတ္ေဟာင္းဟာ ေနရာေျပာင္းတာနဲ႔ လိုက္ေျပာင္းရတယ္ မထင္ပါ။Medical abortion ကိုယ္ဝန္ကို ေဆးနဲ႔ဖ်က္ဘို႔ Mifepristone ေဆးကို ျပင္သစ္မွာ စသံုးခဲ့တယ္။ ၄၉ ရက္ ကိုယ္ဝန္ ၆ဝ% ပ်က္က်တယ္။ ေဆး ၂ မ်ိဳးတြဲ RU 486 ကို ၂၈-၉-၂ဝဝဝ ေန႔မွာ FDA ကေန အသိ အမွတ္ ျပဳေပးခဲ့တယ္။ ပဌမေဆးက ပ်က္ေစျပီး၊ ေနာက္ေဆးက က်ေစတယ္။ ကိုယ္ဝန္ဖ်က္ေဆးကို Mifepristone, RU486, Mifeprex, Mifegyne လို႔လဲ ေခၚၾကတယ္။
ေဆးေပးနည္း အမ်ိဳးမ်ိဳး -
ေဆး (၂) မ်ိဳးတြဲသံုးတဲ့နည္းနဲ႔ (၁) မ်ိဳးထဲနည္းဆိုျပီးရွိတယ္။
၁။ အေမရိကန္ FDA က အသိအမွတ္ ျပဳထားတာကေတာ့ ၄၉ ရက္ ကိုယ္ဝန္အတြက္ Mifepristone 600mg ကို ေသာက္ရျပီး၊ Misoprostol (Cytotec) 400µg ကို ၂ ရက္အၾကာမွာ ေသာက္ရတယ္။
၂။ ျပင္သစ္မွာ ၄၉ ရက္ ကိုယ္ဝန္အတြက္ Mifepristone 600mg စေသာက္ခိုင္းျပီး၊ ၃၆-၄၈ နာရီ အၾကာမွာ Misoprostol (Cytotec) 400µg ကို ပါးစပ္က ဒါမွမဟုတ္ Gemeprost 1mg ကို (ဗဂ်ိဳင္းနား) ထဲထည့္ခိုင္းတယ္။
၃။ တျခားႏိုင္ငံေတြ (ျဗိတိန္ နဲ႔ ဆြီဒင္) မွာ ၆၃ ရက္အထိ ကိုယ္ဝန္အတြက္ Mifepristone 200 mg ကို ပဌမ အေသာက္ခိုင္းျပီး၊ ၂ ရက္ အၾကာမွာ Misoprostol (Cytotec) 400µg ပါးစပ္က၊ ဒါမွမဟုတ္ 800µg ကို (ဗဂ်ိဳင္းနား) ထဲ ထည့္ခိုင္းတယ္။
ေဆး (၂) မ်ိဳးတြဲသံုးတဲ့နည္းနဲ႔ (၁) မ်ိဳးထဲနည္းဆိုျပီးရွိတယ္။
၁။ အေမရိကန္ FDA က အသိအမွတ္ ျပဳထားတာကေတာ့ ၄၉ ရက္ ကိုယ္ဝန္အတြက္ Mifepristone 600mg ကို ေသာက္ရျပီး၊ Misoprostol (Cytotec) 400µg ကို ၂ ရက္အၾကာမွာ ေသာက္ရတယ္။
၂။ ျပင္သစ္မွာ ၄၉ ရက္ ကိုယ္ဝန္အတြက္ Mifepristone 600mg စေသာက္ခိုင္းျပီး၊ ၃၆-၄၈ နာရီ အၾကာမွာ Misoprostol (Cytotec) 400µg ကို ပါးစပ္က ဒါမွမဟုတ္ Gemeprost 1mg ကို (ဗဂ်ိဳင္းနား) ထဲထည့္ခိုင္းတယ္။
၃။ တျခားႏိုင္ငံေတြ (ျဗိတိန္ နဲ႔ ဆြီဒင္) မွာ ၆၃ ရက္အထိ ကိုယ္ဝန္အတြက္ Mifepristone 200 mg ကို ပဌမ အေသာက္ခိုင္းျပီး၊ ၂ ရက္ အၾကာမွာ Misoprostol (Cytotec) 400µg ပါးစပ္က၊ ဒါမွမဟုတ္ 800µg ကို (ဗဂ်ိဳင္းနား) ထဲ ထည့္ခိုင္းတယ္။
သတိထားရမွာေတြ -
• ဘာသာေရး၊ လူမႈေရး နဲ႔ တရားဥပေဒအရ တားျမစ္ထားတာေတြကို အထူးသတိထားရမယ္။
• ၄၉ ရက္ ကိုယ္ဝန္ ဖ်က္တာမွာ ၉၅% ေအာင္ျမင္တယ္။
• ၆၇% က ဒုတိယေဆးေနာက္ ၄ နာရီအတြင္း ပ်က္က်ေစျပီး၊ ၉ဝ% က ၂၄ နာရီအတြင္း ပ်က္က်ေစ တယ္။
• အားလံုး ပ်က္မက်သူေတြကုိ Aspiration စုပ္ထုတ္ေပးရတယ္။ တခ်ိဳ႕လူနာေတြက စုပ္ထုတ္ေပးပါလို႔လဲ ခိုင္းတတ္တယ္။
• ေဆးရဲ႕ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြကေတာ့ ပ်ိဳ႕-အန္၊ ဝမ္းပ်က္၊ ေခါင္းကိုက္၊ မူးေဝ၊ ခ်မ္း၊ အားယုတ္တာေတြ ျဖစ္တယ္။ ကုိယ္ဝန္ရင့္ေလ အျဖစ္မ်ားေလ။ သားဦးဆို ပိုျဖစ္မယ္။
• ေဆးသံုးေနတံုး ေရနဲ႔ ဓါတ္ဆား မနည္းေစရပါ။
• ဖ်ားလာရင္ ပိုးဝင္တာေနမယ္။ ဆရာဝန္ကို ခ်က္ခ်င္းျပပါ။
• ေသြးဆင္းတာ သိပ္မ်ားရင္ Blood or Drip ေသြး-ေဆး သြင္းရႏိုင္တယ္။
• ဗိုက္နာရင္ အပူကပ္ေပးႏိုင္တယ္။ အနာသက္သာေဆး ေသာက္ႏိုင္တယ္။ နားပါ။
• ဒီနည္းကို မသံုးရမဲ့သူေတြကေတာ့ ကိုယ္ဝန္က Ectopic pregnancy သားအိမ္မွာတည္တာ မဟုတ္ရင္၊ သားအိမ္ထဲ ကိုယ္ဝန္တားတဲ့ပစၥည္း IUCD ထည့္ထားရင္၊ ေက်ာက္ကပ္ မေကာင္းသူ၊ အသဲ မေကာင္းသူ၊ ေသြးအား သိပ္နည္းေနသူ၊ (စတီရြိဳက္) ေဆး ေသာက္ေနရသူ၊ ေသြးယိုေရာဂါ အခံရွိေနသူ၊ ပန္းနာေရာဂါ ထေနသူ၊ ေသြးတိုး မ်ားေနသူ၊ ႏွလံုးေရာဂါ ဆိုးေနသူေတြျဖစ္တယ္။
• အကိုက္အခဲ-အဖ်ား ေပ်ာက္ေဆး Aspirin (အက္စပရင္) နဲ႔ အရက္ကို ေရွာင္ပါ။
• ေဆးနည္းနဲ႔ ဖ်က္မရရင္ Surgical abortion ခြဲစိတ္နည္းနဲ႔ ဆက္ရမယ္။
• တခ်ိဳ႕မွာ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ လာထိခိုက္တတ္တာ သတိထားပါ။
• ျပီးရင္ အနည္းဆံုး ၇ ရက္တပတ္ လင္-မယားအတူေနတာ ေရွာင္ပါ။
ေနာက္တပုဒ္မွာ Misoprostol (Cytotec) ေဆးတမ်ိဳးထဲသံုးနည္းကိုေရးပါမယ္။ (ရွာဖတ္မေနရေအာင္ ေအာက္မွာ ထည့္ေပးလိုက္ပါတယ္.. Black Magic)
Dr. တင့္ေဆြ
၂၈-၃-၂ဝ၁၁
• ဘာသာေရး၊ လူမႈေရး နဲ႔ တရားဥပေဒအရ တားျမစ္ထားတာေတြကို အထူးသတိထားရမယ္။
• ၄၉ ရက္ ကိုယ္ဝန္ ဖ်က္တာမွာ ၉၅% ေအာင္ျမင္တယ္။
• ၆၇% က ဒုတိယေဆးေနာက္ ၄ နာရီအတြင္း ပ်က္က်ေစျပီး၊ ၉ဝ% က ၂၄ နာရီအတြင္း ပ်က္က်ေစ တယ္။
• အားလံုး ပ်က္မက်သူေတြကုိ Aspiration စုပ္ထုတ္ေပးရတယ္။ တခ်ိဳ႕လူနာေတြက စုပ္ထုတ္ေပးပါလို႔လဲ ခိုင္းတတ္တယ္။
• ေဆးရဲ႕ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြကေတာ့ ပ်ိဳ႕-အန္၊ ဝမ္းပ်က္၊ ေခါင္းကိုက္၊ မူးေဝ၊ ခ်မ္း၊ အားယုတ္တာေတြ ျဖစ္တယ္။ ကုိယ္ဝန္ရင့္ေလ အျဖစ္မ်ားေလ။ သားဦးဆို ပိုျဖစ္မယ္။
• ေဆးသံုးေနတံုး ေရနဲ႔ ဓါတ္ဆား မနည္းေစရပါ။
• ဖ်ားလာရင္ ပိုးဝင္တာေနမယ္။ ဆရာဝန္ကို ခ်က္ခ်င္းျပပါ။
• ေသြးဆင္းတာ သိပ္မ်ားရင္ Blood or Drip ေသြး-ေဆး သြင္းရႏိုင္တယ္။
• ဗိုက္နာရင္ အပူကပ္ေပးႏိုင္တယ္။ အနာသက္သာေဆး ေသာက္ႏိုင္တယ္။ နားပါ။
• ဒီနည္းကို မသံုးရမဲ့သူေတြကေတာ့ ကိုယ္ဝန္က Ectopic pregnancy သားအိမ္မွာတည္တာ မဟုတ္ရင္၊ သားအိမ္ထဲ ကိုယ္ဝန္တားတဲ့ပစၥည္း IUCD ထည့္ထားရင္၊ ေက်ာက္ကပ္ မေကာင္းသူ၊ အသဲ မေကာင္းသူ၊ ေသြးအား သိပ္နည္းေနသူ၊ (စတီရြိဳက္) ေဆး ေသာက္ေနရသူ၊ ေသြးယိုေရာဂါ အခံရွိေနသူ၊ ပန္းနာေရာဂါ ထေနသူ၊ ေသြးတိုး မ်ားေနသူ၊ ႏွလံုးေရာဂါ ဆိုးေနသူေတြျဖစ္တယ္။
• အကိုက္အခဲ-အဖ်ား ေပ်ာက္ေဆး Aspirin (အက္စပရင္) နဲ႔ အရက္ကို ေရွာင္ပါ။
• ေဆးနည္းနဲ႔ ဖ်က္မရရင္ Surgical abortion ခြဲစိတ္နည္းနဲ႔ ဆက္ရမယ္။
• တခ်ိဳ႕မွာ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ လာထိခိုက္တတ္တာ သတိထားပါ။
• ျပီးရင္ အနည္းဆံုး ၇ ရက္တပတ္ လင္-မယားအတူေနတာ ေရွာင္ပါ။
ေနာက္တပုဒ္မွာ Misoprostol (Cytotec) ေဆးတမ်ိဳးထဲသံုးနည္းကိုေရးပါမယ္။ (ရွာဖတ္မေနရေအာင္ ေအာက္မွာ ထည့္ေပးလိုက္ပါတယ္.. Black Magic)
Dr. တင့္ေဆြ
၂၈-၃-၂ဝ၁၁
Medical abortion (2)
အမ်ားဆံုးသံုးတဲ့ေဆးက Cytotec နာမည္နဲ႔ ေရာင္းတဲ့ Misoprostol ျဖစ္တယ္။ 100
mcg ဒါမွမဟုတ္ 200 mcg ပါတယ္။ Prostaglandin E1 analog ကို ဓါတ္ခြဲခန္းမွာ
လုပ္ထားတာ ျဖစ္တယ္။
(၁) အရင္ဆံုး သံုးေနခဲ့တာက NSAID (စတီရြိဳက္) မပါတဲ့ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးေတြေၾကာင့္ ေလနာျဖစ္မွာကို တားဆီးေပးဘို႔ ျဖစ္တယ္။
(၂) ကေလးေမြးရာ ျမန္ေစေအာင္လဲ သံုးေသးတယ္။ OG တိုင္းကေတာ့ မသံုးပါ။
(၃) ေနာက္ပိုင္းမွာ ကိုယ္ဝန္ဖ်က္ဘို႔ပါ သံုးလာတယ္။
Abortion ကိုယ္ဝန္ဖ်က္ဘို႔ အတြက္ဆိုရင္ Misoprostol +Mifepristone တြဲသံုးၾကတာ မ်ားတယ္။ Misoprostol ေဆးတမ်ိဳးထဲ သံုးတာက ၈ဝ% ထိေရာက္ျပီး ၂ မ်ိဳးတြဲဆိုရင္ ၉၈% ထိေရာက္တယ္။ Mifepristone ကို (Abortion pill, RU 486, Mifegyn, Mifeprex) လို႔ေခၚတယ္။
Misoprostol (Cytotec) တမ်ိဳးထဲနဲ႔ ၁၂ ပါတ္အထိ ကိုယ္ဝန္ကို ဖ်က္ခ်င္ရင္ -
• Misoprostol (Cytotec) 200 mcg ၄ ျပား (စုစုေပါင္း 800 mcg) ကို (ဗဂ်ိဳင္းနား) ထဲ ၆ နာရီျခား ၃ ခါ၊ ဒါမွမဟုတ္ ၁၂ နာရီျခား ၃ ခါ၊ ဒါမွမဟုတ္ ၂၄ နာရီျခား ၃ ခါ ထည့္ရတယ္။ (ဗဂ်ိဳင္းနား) ထဲကို ေဆးထည့္ရင္ လက္ေခ်ာင္းသံုးရမယ္။ အထဲကို ေရာက္ႏိုင္သေလာက္ သြင္းထည့္ေပးရတယ္။ ေဆးကို စိုထိုင္းထိုင္းေလးေနေအာင္ ေရနည္းနည္းေလးနဲ႔ ဆြတ္ေပးတာမ်ိဳး လုပ္သင့္တယ္။
• Misoprostol (Cytotec) 200 mcg ၄ ျပား (စုစုေပါင္း 800 mcg) ကို လွ်ာေအာက္မွာ သံုထားပါ။ မ်ိဳမခ်ပါနဲ႔။ ပါးစပ္ထဲမွာ နာရီဝက္အထိ ၾကာႏိုင္တယ္။ ေနာက္ ၃ နာရီၾကာရင္ ေနာက္ထပ္ အဲဒီအတိုင္း တၾကိမ္၊ ေနာက္ထပ္ ၃ နာရီၾကာရင္ အဲဒီအတိုင္း ဒုတိယအၾကိမ္ လုပ္ပါ။ ေပါင္း ၃ ၾကိမ္၊ ပါးစပ္ကေနသံုးတာက ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳး ပိုနည္းတာေတြ႔ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ ပါးစပ္ကေပးတာဟာ (ဗဂ်ိဳင္းနား) ကေန ၁၂ နာရီျခား ၃ ခါ ေပးတာေလာက္ မထိေရာက္တာ သိလာရတယ္။
• ကိုယ္ဝန္ ၁၂ ပါတ္အထိကို Misoprostol (Cytotec) 800mcg ကို (ဗဂ်ိဳင္းနား) ထဲ ၁၂ နာရီတခါ၊ စုစုေပါင္း ၃ ခါ ထည့္ႏိုင္တယ္။
• ကိုယ္ဝန္ ၁၃-၂၂ ပါတ္အတြက္ Misoprostol (Cytotec) 400mcg ကို (ဗဂ်ိဳင္းနား) ထဲ ၃ နာရီ တခါ၊ စုစုေပါင္း ၅ ခါ ထည့္ႏိုင္တယ္။
• ေသြးဆင္းလာမယ္။ နာတာလာမယ္။ ပံုမွန္ရာသီလာတာထက္ ပိုဆင္းမယ္။ ေသြးအခဲ လဲပါမယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ၄ နာရီအၾကာမွာ ေသြးစဆင္းတယ္။ ေသြးပိုဆင္းမယ္၊ ပိုနာလာမယ္။ ကိုယ္ဝန္ ရင့္ေနေလ ေသြးအဆင္း မ်ားေလေလ။ ေသြးဆင္းေနတာ တပါတ္၊ ႏွစ္ပါတ္အထိၾကာႏိုင္တယ္။ ဆင္းစရာကုန္ရင္ နာတာလဲ သက္သာလာမယ္။ နာတာသက္သာဘို႔ အနာသက္သာေဆးတခုခု ေသာက္ႏိုင္တယ္။ ၉ ပါတ္အထိ ရွိေနခဲ့တဲ့ ကိုယ္ဝန္မ်ိဳးဆိုရင္ Sac အိတ္လိုဟာ က်လာတာကို ေတြ႔ႏိုင္တယ္။
• တကယ္လို႔ ဒီတၾကိမ္မွာ မေအာင္ျမင္ဘူး။ ၂-၃-၄ ရက္အၾကာမွာ ေနာက္တခါ အဲဒီအတိုင္း ထပ္လုပ္ႏိုင္တယ္။ ၄-၆ ပါတ္ေနရင္ ပံုမွန္ ရာသီျပန္လာမယ္။ တကယ္လို႔ ေသြးဆင္းမ်ားတယ္ဆိုရင္ ေခါင္းမူးတာ၊ ေအးစက္လာတာမ်ိဳးျဖစ္ရင္ ဆရာဝန္လိုတယ္။ ဒီလိုျဖစ္တာမ်ိဳးက Incomplete abortion အကုန္မဆင္းတာလဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ Vacuum aspiration ေလဟာနယ္နည္းနဲ႔ ထုတ္ဘို႔ ဒါမွမဟုတ္ D and C သားအိမ္ျခစ္ဘို႔ လိုႏိုင္တယ္။ ကိုယ္ပူမယ္၊ ခ်မ္းမယ္ဆိုရင္ ပိုးဝင္တာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ပိုးေသေဆးလိုတယ္။
ရလဒ္ေတြ -
- ၇ဝ% ေလာက္ မွာ ၁၂ နာရီအတြင္း လံုးဝပ်က္က်တယ္။
- ၈ဝ% ေလာက္ မွာ ၂၄ နာရီအတြင္း လံုးဝပ်က္က်တယ္။
- ၉၅% ေလာက္ မွာ ၄၈ နာရီအတြင္း လံုးဝပ်က္က်တယ္။
- ေဆးသံုးတဲ့အမ်ိဳးသမီးအေျခအေနေတြ မတူၾကလို႔ ၇၂ နာရီက်မွ ပ်က္က်တာလဲရွိတယ္။
ေနာက္ဆံုးရာသီလာျပီးေနာက္ (၉) ပါတ္ထက္ေက်ာ္ေနတာကို ဒီေဆးသံုးနည္း လုပ္ရင္ ေသြးဆင္းတာမ်ားမယ္။ ေဆးရံုမွာ မဟုတ္ရင္ စိုးရိမ္စရာေတြရွိတယ္။ (၉) ပါတ္မွန္ေပမဲ့ အနားမွာ တေယာက္ေယာက္ ရွိေနသင့္တယ္။ ေသြးဆင္းမ်ားလို႔ ေသြးဖိအားက်မယ္။ မူးမယ္၊ ျဖဴဖတ္ျဖဴေရာ္ ေနမယ္၊ သတိမေကာင္း ျဖစ္မယ္၊ ေအးစက္ေနမယ္၊ စိုးရိမ္စိတ္ကဲရင္ ပိုဆိုးမယ္။ ဆရာဝန္ လိုတယ္။
ေဆးသံုးမယ္ဆိုတဲ့ အဆံုးအျဖတ္မွာ ကိုယ္ဝန္ အႏု-အရင့္အျပင္ တရားဥပေဒ၊ တကယ္လုပ္ဘို႔လိုသလား။ တျခား ေကာင္းတဲ့နည္းလမ္း ရွိေသးလား၊ စိတ္ခ်ရတဲ့ အနားေနအေဖၚရွိလား၊ အေရးၾကံဳရင္ ဆက္သြယ္ဘို႔၊ ေခၚယူဘို႔၊ သြားလာဘို႔ အဆင္သင့္ျပင္ဆင္မႈ စတာေတြ ရွိထားရမယ္။ ေဆးသံုးဖ်က္တာ မေအာင္ျမင္လို႔ ေနာက္ဆံုး ကိုယ္ဝန္ ဆက္ရွိပါေစေတာ့လို႔ ဆံုးျဖတ္ရင္ ကေလးကို ထိခိုက္မယ္ဆိုတဲ့ အေထာက္အထားက ပံုမွန္ ကိုယ္ဝန္ထက္ ပိုႏိုင္တာေတာ ့ရွိမယ္။ တကယ္ ကေလးကို ထိခိုက္သြားမယ္လို႔လဲ မေျပာႏိုင္ဘူး။ (အာလ္ထြာေဆာင္း) ရိုက္ျပီး စစ္ေဆးေနရင္ သိပါမယ္။
သတိထားဘို႔က တိတ္တိတ္ျဖစ္ပ်က္တာမ်ိဳးဟာ လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္ေရာဂါ ပိုျဖစ္တတ္လို႔ လိုအပ္ရင္ ေဆးကုရမယ္။ အရက္၊ မူးယစ္ေဆး သံုးမထားရဘူး။ ကိုယ္ဝန္က သားအိမ္ျပင္ပမွာ တည္ေနတာအတြက္ ဒီနည္းနဲ႔မရဘူး။ သားအိမ္ထဲမွာ ကိုယ္ဝန္တားပစၥည္း IUD/IUCD ထည့့္ထားသူလဲ ဒီနည္းမသံုးရဘူး။ ရာႏွဳန္းျပည့္ အာမမခံတာလဲ သိထားပါ။ အားလံုး အဆင္ေျပသြားတဲ့ေနာက္မွာ စိတ္ခ်၊ စနစ္က်တဲ့ သေႏၶတားနည္းသံုးရပါမယ္။
Misoprostol ေဆးကို Alsoben, Arthrofen, Arthrotec, Asotec, Cirotec, Cyprostol, Cyrux, Cystol, Cytil, Cytolog, Cytomis, Cytopan, Cytotec, Gastec, Gastrotec, Gistol, GMisoprostol, Gustrul, Gymiso, Isovent, Kontrac, Mibetec, Miclofenac, Mirolut, Misel, Misive, Misoclo, Misofar, Misofen, Misogon, Misoplus, Misoprolen, Misoprost, Misotac, Misotrol, Mizoprostol, Noprostol, Oxaprost, Prestakind, Prostokos, Sintec, Vagiprost, Zitotec ဆိုျပီးနာမည္ေတြနဲ႔ ရႏိုင္တယ္။
Dr. တင့္ေဆြ
၃၁-၁-၂ဝ၁၂
(၁) အရင္ဆံုး သံုးေနခဲ့တာက NSAID (စတီရြိဳက္) မပါတဲ့ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးေတြေၾကာင့္ ေလနာျဖစ္မွာကို တားဆီးေပးဘို႔ ျဖစ္တယ္။
(၂) ကေလးေမြးရာ ျမန္ေစေအာင္လဲ သံုးေသးတယ္။ OG တိုင္းကေတာ့ မသံုးပါ။
(၃) ေနာက္ပိုင္းမွာ ကိုယ္ဝန္ဖ်က္ဘို႔ပါ သံုးလာတယ္။
Abortion ကိုယ္ဝန္ဖ်က္ဘို႔ အတြက္ဆိုရင္ Misoprostol +Mifepristone တြဲသံုးၾကတာ မ်ားတယ္။ Misoprostol ေဆးတမ်ိဳးထဲ သံုးတာက ၈ဝ% ထိေရာက္ျပီး ၂ မ်ိဳးတြဲဆိုရင္ ၉၈% ထိေရာက္တယ္။ Mifepristone ကို (Abortion pill, RU 486, Mifegyn, Mifeprex) လို႔ေခၚတယ္။
Misoprostol (Cytotec) တမ်ိဳးထဲနဲ႔ ၁၂ ပါတ္အထိ ကိုယ္ဝန္ကို ဖ်က္ခ်င္ရင္ -
• Misoprostol (Cytotec) 200 mcg ၄ ျပား (စုစုေပါင္း 800 mcg) ကို (ဗဂ်ိဳင္းနား) ထဲ ၆ နာရီျခား ၃ ခါ၊ ဒါမွမဟုတ္ ၁၂ နာရီျခား ၃ ခါ၊ ဒါမွမဟုတ္ ၂၄ နာရီျခား ၃ ခါ ထည့္ရတယ္။ (ဗဂ်ိဳင္းနား) ထဲကို ေဆးထည့္ရင္ လက္ေခ်ာင္းသံုးရမယ္။ အထဲကို ေရာက္ႏိုင္သေလာက္ သြင္းထည့္ေပးရတယ္။ ေဆးကို စိုထိုင္းထိုင္းေလးေနေအာင္ ေရနည္းနည္းေလးနဲ႔ ဆြတ္ေပးတာမ်ိဳး လုပ္သင့္တယ္။
• Misoprostol (Cytotec) 200 mcg ၄ ျပား (စုစုေပါင္း 800 mcg) ကို လွ်ာေအာက္မွာ သံုထားပါ။ မ်ိဳမခ်ပါနဲ႔။ ပါးစပ္ထဲမွာ နာရီဝက္အထိ ၾကာႏိုင္တယ္။ ေနာက္ ၃ နာရီၾကာရင္ ေနာက္ထပ္ အဲဒီအတိုင္း တၾကိမ္၊ ေနာက္ထပ္ ၃ နာရီၾကာရင္ အဲဒီအတိုင္း ဒုတိယအၾကိမ္ လုပ္ပါ။ ေပါင္း ၃ ၾကိမ္၊ ပါးစပ္ကေနသံုးတာက ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳး ပိုနည္းတာေတြ႔ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ ပါးစပ္ကေပးတာဟာ (ဗဂ်ိဳင္းနား) ကေန ၁၂ နာရီျခား ၃ ခါ ေပးတာေလာက္ မထိေရာက္တာ သိလာရတယ္။
• ကိုယ္ဝန္ ၁၂ ပါတ္အထိကို Misoprostol (Cytotec) 800mcg ကို (ဗဂ်ိဳင္းနား) ထဲ ၁၂ နာရီတခါ၊ စုစုေပါင္း ၃ ခါ ထည့္ႏိုင္တယ္။
• ကိုယ္ဝန္ ၁၃-၂၂ ပါတ္အတြက္ Misoprostol (Cytotec) 400mcg ကို (ဗဂ်ိဳင္းနား) ထဲ ၃ နာရီ တခါ၊ စုစုေပါင္း ၅ ခါ ထည့္ႏိုင္တယ္။
• ေသြးဆင္းလာမယ္။ နာတာလာမယ္။ ပံုမွန္ရာသီလာတာထက္ ပိုဆင္းမယ္။ ေသြးအခဲ လဲပါမယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ၄ နာရီအၾကာမွာ ေသြးစဆင္းတယ္။ ေသြးပိုဆင္းမယ္၊ ပိုနာလာမယ္။ ကိုယ္ဝန္ ရင့္ေနေလ ေသြးအဆင္း မ်ားေလေလ။ ေသြးဆင္းေနတာ တပါတ္၊ ႏွစ္ပါတ္အထိၾကာႏိုင္တယ္။ ဆင္းစရာကုန္ရင္ နာတာလဲ သက္သာလာမယ္။ နာတာသက္သာဘို႔ အနာသက္သာေဆးတခုခု ေသာက္ႏိုင္တယ္။ ၉ ပါတ္အထိ ရွိေနခဲ့တဲ့ ကိုယ္ဝန္မ်ိဳးဆိုရင္ Sac အိတ္လိုဟာ က်လာတာကို ေတြ႔ႏိုင္တယ္။
• တကယ္လို႔ ဒီတၾကိမ္မွာ မေအာင္ျမင္ဘူး။ ၂-၃-၄ ရက္အၾကာမွာ ေနာက္တခါ အဲဒီအတိုင္း ထပ္လုပ္ႏိုင္တယ္။ ၄-၆ ပါတ္ေနရင္ ပံုမွန္ ရာသီျပန္လာမယ္။ တကယ္လို႔ ေသြးဆင္းမ်ားတယ္ဆိုရင္ ေခါင္းမူးတာ၊ ေအးစက္လာတာမ်ိဳးျဖစ္ရင္ ဆရာဝန္လိုတယ္။ ဒီလိုျဖစ္တာမ်ိဳးက Incomplete abortion အကုန္မဆင္းတာလဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ Vacuum aspiration ေလဟာနယ္နည္းနဲ႔ ထုတ္ဘို႔ ဒါမွမဟုတ္ D and C သားအိမ္ျခစ္ဘို႔ လိုႏိုင္တယ္။ ကိုယ္ပူမယ္၊ ခ်မ္းမယ္ဆိုရင္ ပိုးဝင္တာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ပိုးေသေဆးလိုတယ္။
ရလဒ္ေတြ -
- ၇ဝ% ေလာက္ မွာ ၁၂ နာရီအတြင္း လံုးဝပ်က္က်တယ္။
- ၈ဝ% ေလာက္ မွာ ၂၄ နာရီအတြင္း လံုးဝပ်က္က်တယ္။
- ၉၅% ေလာက္ မွာ ၄၈ နာရီအတြင္း လံုးဝပ်က္က်တယ္။
- ေဆးသံုးတဲ့အမ်ိဳးသမီးအေျခအေနေတြ မတူၾကလို႔ ၇၂ နာရီက်မွ ပ်က္က်တာလဲရွိတယ္။
ေနာက္ဆံုးရာသီလာျပီးေနာက္ (၉) ပါတ္ထက္ေက်ာ္ေနတာကို ဒီေဆးသံုးနည္း လုပ္ရင္ ေသြးဆင္းတာမ်ားမယ္။ ေဆးရံုမွာ မဟုတ္ရင္ စိုးရိမ္စရာေတြရွိတယ္။ (၉) ပါတ္မွန္ေပမဲ့ အနားမွာ တေယာက္ေယာက္ ရွိေနသင့္တယ္။ ေသြးဆင္းမ်ားလို႔ ေသြးဖိအားက်မယ္။ မူးမယ္၊ ျဖဴဖတ္ျဖဴေရာ္ ေနမယ္၊ သတိမေကာင္း ျဖစ္မယ္၊ ေအးစက္ေနမယ္၊ စိုးရိမ္စိတ္ကဲရင္ ပိုဆိုးမယ္။ ဆရာဝန္ လိုတယ္။
ေဆးသံုးမယ္ဆိုတဲ့ အဆံုးအျဖတ္မွာ ကိုယ္ဝန္ အႏု-အရင့္အျပင္ တရားဥပေဒ၊ တကယ္လုပ္ဘို႔လိုသလား။ တျခား ေကာင္းတဲ့နည္းလမ္း ရွိေသးလား၊ စိတ္ခ်ရတဲ့ အနားေနအေဖၚရွိလား၊ အေရးၾကံဳရင္ ဆက္သြယ္ဘို႔၊ ေခၚယူဘို႔၊ သြားလာဘို႔ အဆင္သင့္ျပင္ဆင္မႈ စတာေတြ ရွိထားရမယ္။ ေဆးသံုးဖ်က္တာ မေအာင္ျမင္လို႔ ေနာက္ဆံုး ကိုယ္ဝန္ ဆက္ရွိပါေစေတာ့လို႔ ဆံုးျဖတ္ရင္ ကေလးကို ထိခိုက္မယ္ဆိုတဲ့ အေထာက္အထားက ပံုမွန္ ကိုယ္ဝန္ထက္ ပိုႏိုင္တာေတာ ့ရွိမယ္။ တကယ္ ကေလးကို ထိခိုက္သြားမယ္လို႔လဲ မေျပာႏိုင္ဘူး။ (အာလ္ထြာေဆာင္း) ရိုက္ျပီး စစ္ေဆးေနရင္ သိပါမယ္။
သတိထားဘို႔က တိတ္တိတ္ျဖစ္ပ်က္တာမ်ိဳးဟာ လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္ေရာဂါ ပိုျဖစ္တတ္လို႔ လိုအပ္ရင္ ေဆးကုရမယ္။ အရက္၊ မူးယစ္ေဆး သံုးမထားရဘူး။ ကိုယ္ဝန္က သားအိမ္ျပင္ပမွာ တည္ေနတာအတြက္ ဒီနည္းနဲ႔မရဘူး။ သားအိမ္ထဲမွာ ကိုယ္ဝန္တားပစၥည္း IUD/IUCD ထည့့္ထားသူလဲ ဒီနည္းမသံုးရဘူး။ ရာႏွဳန္းျပည့္ အာမမခံတာလဲ သိထားပါ။ အားလံုး အဆင္ေျပသြားတဲ့ေနာက္မွာ စိတ္ခ်၊ စနစ္က်တဲ့ သေႏၶတားနည္းသံုးရပါမယ္။
Misoprostol ေဆးကို Alsoben, Arthrofen, Arthrotec, Asotec, Cirotec, Cyprostol, Cyrux, Cystol, Cytil, Cytolog, Cytomis, Cytopan, Cytotec, Gastec, Gastrotec, Gistol, GMisoprostol, Gustrul, Gymiso, Isovent, Kontrac, Mibetec, Miclofenac, Mirolut, Misel, Misive, Misoclo, Misofar, Misofen, Misogon, Misoplus, Misoprolen, Misoprost, Misotac, Misotrol, Mizoprostol, Noprostol, Oxaprost, Prestakind, Prostokos, Sintec, Vagiprost, Zitotec ဆိုျပီးနာမည္ေတြနဲ႔ ရႏိုင္တယ္။
Dr. တင့္ေဆြ
၃၁-၁-၂ဝ၁၂
Myanmar Kyat Converter
Comments (0)
Post a Comment