သမုိင္းထဲက ကြန္ၿပဴတာ (၁)

 

ဒုတိယကမာၻစစ္မွာ ဟစ္တလာစစ္ရႈံးခဲ့တာ ကြန္ၿပဴတာတလုံးေႀကာင့္လုိ႔ေၿပာရင္ ခင္ဗ်ား ဟားတုိက္ၿပီးရီေမာမွာ ေသခ်ာပါတယ္ ။
ဘာလုိ႔လည္းဆုိေတာ့ အဲ့ဒီေခတ္က ကြန္ၿပဴတာမေပၚေသးဘူးကုိး ။
ဒါေပမဲ့တကယ္ၿဖစ္ခဲ့တာပါ ။

ကြန္ၿပဴတာရဲ့ သမုိင္းအစကုိ ေၿပာႀကတုိင္း လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀၀၀ ကတည္းကစေလ့ရွိပါတယ္ ။ အေႀကာင္းက အေၿခခံအက်ဆုံး ကြန္ၿပဴတာရဲ့ အစက တရုပ္ေပသီးခုံ ၿဖစ္ေနလုိ႔ပါပဲ ။
ယေန႔သုံးေနတဲ့ ကြန္ၿပဴတာလုိ႔ ရုပ္လုံးမေပၚလာခင္မွာ ကြန္ၿပဴတာ ၿဖစ္လာေစမဲ့ မ်ဳိးဆက္ အေတာ္မ်ားမ်ားရွိပါတယ္ ။
အဲ့ဒီအထဲက ကုိလုိဆပ္ colossus လုိ႔ေခၚတဲ့ ေရွ.ေၿပးကြန္ၿပဴတာ တမ်ဳိးဟာ ကမာၻ.သမုိင္းကုိ တဆစ္ခ်ဳိး ေၿပာင္းလဲၿပစ္ခဲ့ပါတယ္ ။
colossus လုိ႔ေခၚတဲ့ ကမာၻပထမဆုံး ပရုိဂရမ္သုံး ကြန္ၿပဴတာဟာ နာဇီဂ်ာမန္ေတြ စခန္းတခုကေန အၿခားတခုကုိ လ်ဳိ.ဝွက္ေပးပုိ႔ခဲ့တဲ့ သတင္းေတြ မက္ေဆ့ ေႀကးနန္းေတြကုိ ႀကားၿဖတ္ဖမ္းယူၿပီး လ်ဳိ.ဝွက္သေကၤတေတြကုိ နားလည္ေအာင္ ၿဖည္ေပးခဲ့တဲ့ ကိရိယာၿဖစ္ခဲ့တယ္ ။

Enigma machine ဆုိတာကေတာ့ ဂ်ာမန္ေတြ ၁၉၂၀ အေစာပုိင္းမွာ တီထြင္ခဲ့တဲ့ ကိရိယာပါ ။ ေႀကးနန္းလုိ ကိရိယာမ်ဳိး ၊ ဒါေပမဲ့သူက အထူး လ်ဳိ.ဝွက္ထားတဲ့ အမ်ားနားမလည္နုိင္တဲ့ သေကၤတေတြနဲ႔ မက္ေဆ့ အေပးအယူလုပ္တဲ့စက္ ။ နုိင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားက အသုံးၿပဳႀကၿပီး အစုိးရကိစၥေတြ စစ္ေရးကိစၥေတြမွာ အသုံးၿပဳခဲ့ႀကတယ္ ။
၁၉၃၂ ခုႏွစ္ေရာက္ေတာ့ ပုိလန္ လူငယ္ သခ်ာၤပညာရွင္ ၃ ေယာက္က အဲ့ဒီလ်ဳိ.ဝွက္ကုဒ္ေတြ ၿဖည္နုိင္တဲ့စက္ကုိ တီထြင္နုိင္ခဲ့တယ္ ။ ဒီေအာင္ၿမင္မႈဟာ အထူးလ်ဳိ.ဝွက္ကိစၥ ၿဖစ္လာၿပီး ပုိလန္ေထာက္လွန္းေရး ဌာနတခုထဲပဲ သိတဲ့ ကိစၥၿဖစ္ခဲ့တယ္ ။
Enigma machine ကိရိယာကေတာ့ ဂ်ာမန္က စထြင္ခဲ့တာ ၿဖစ္လုိ႔ ဂ်ာမန္ဟာ ပုိမုိ အဆင့္ၿမင့္ရင္း နားလည္ရန္ ပုိမုိခက္ခဲၿပီး ၿဖည္ဖုိ႔ခက္တဲ့ အေနအထားေရာက္ေအာင္ တည္ထြင္နုိင္ခဲ့တယ္ ။

ဟစ္တလာ အာဏာရလာၿပီးေနာက္ 1936 မွာ အီတလီ နဲ႔ ဂ်ာမဏီတုိ႔ဟာ ဒုတိယ ကမာၻစစ္ကုိၿဖစ္ေစမဲ့ အစပ်ဳိး က်ဳးေက်ာ္မႈေတြကုိ စတင္လုိက္ေတာ့ ဥေရာပနုိင္ငံေတြဟာ အီတလီနဲ႔ ဂ်ာမန္အေပၚမွာ စုိးရိမ္မႈၿဖစ္ခဲ့ရတယ္ ။
၁၉၃၈ မွာဟစ္တလာဟာ ခ်က္ကုိစလုိဗက္ကီးယား ၊ ႀသစႀတီးယားတုိ႔ကုိ သိမ္းပုိက္ၿပီးတဲ့ ေနာက္မွာ ပုိလန္ဟာ ၿပင္သစ္ ၊ အဂၤလန္တုိ႔နဲ႔ ေတြ.ဆုံခဲ့တယ္ ။ ဂ်ာမန္တုိ႔ရဲ့ Enigma machine စက္အတြက္ ပုိမုိရႈပ္ေထြးေအာင္ တည္ထြင္လာတဲ့ကုဒ္ေတြကုိလည္း
ပုိလန္ေတြအတြက္ ပိုမုိ ခက္ခဲလာေစတယ္ ။ ဒါေႀကာင့္ ဒီေတြ.ဆုံပြဲမွာ ပုိလန္ဟာ ၿပင္သစ္နဲ႔ အဂၤလန္ကုိ သူတုိ႔ရဲ့ လ်ဳိ.ဝွက္ကုဒ္ ၿဖည္တဲ့ စက္အေႀကာင္းကုိ ရွင္းၿပခဲ့တယ္ ။ သူတုိ႔ ဂ်ာမန္ေတြရဲ့ ဆက္သြယ္ေရးေတြကေန ႀကားၿဖတ္ခုိးယူထားတဲ့ မက္ေဆ့ေတြကုိလည္း

ၿပင္သစ္နဲ႔ အဂၤလန္ကုိ ေပးခဲ့တယ္ ။ အၿပန္အလွန္အေနနဲ႔ ၿပင္သစ္နဲ႔ အဂၤလန္ဟာ သူတုိ႔ရရွိတဲ့ ႀကားၿဖတ္ခုိးယူထားတဲ့ မက္ေဆ့ေတြကုိလည္း ၿပန္ေပးရမယ္ ၊ ဒါအၿမင္ ပုိလန္ကုိ ဂ်ာမန္ကဝင္တုိက္ရင္ ကူတုိက္ေပးမယ္လုိ႔ ကတိေပးခဲ့ႀကတယ္ ။

အဂၤလိပ္တုုိ႔ဟာ ကုဒ္ၿဖည္တဲ့စက္နဲ႔ နည္းကုိ ရေတာ့ ပုိမုိတိက်တဲ့ နည္းေတြဆက္ၿပီးတည္ထြင္နုိင္ခဲ့ႀကတယ္ ။ အဂၤလိပ္လူမ်ဳိး အလန္တာရင္း ဆုိသူဟာ ကုိလုိဆပ္ Colossus computer( the world's first programmable digital electronic computer ) ကြန္ၿပဴတာကုိ အသုံးၿပဳၿပီး ကုဒ္ေတြၿဖည္နုိင္ခဲ့တဲ့ အထိ တုိးတက္ခဲ့တယ္ ။ ဒါေႀကာင့္ အဂၤလိပ္ေတြဟာ ရန္သူေတြၿဖစ္လာမဲ့ ဂ်ာမန္ေတြရဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြကို ႀကဳိသိေနခဲ့တယ္ ။

ဂ်ာမာန္ေတြက အဂၤလန္ကုိ ဘယ္ေန႔ ၊ ဘယ္ေနရာေတြကုိ ေလယဥ္နဲ႔ ဗုံးက်ဲမယ္ ဆုိတဲ့ သတင္းမ်ဳိး ႀကဳိရထားေတာ့ အဂၤလိပ္ေတြက အေသအခ်ာၿပင္ဆင္ၿပီး ဂ်ာမန္ေတြအလာကုိ အသင္ေစာင့္ေနခဲ့တယ္ ။ ေလတပ္အင္အားသာတဲ့ ဂ်ာမာန္ေတြဟာ အဂၤလန္ရဲ့ ခုခံစစ္ကုိ ရႈံးနိမ့္ခဲ့ရတယ္ ။ ၁၉၄၀ ၾသဂုတ္လမွာ ဂ်ာမန္က အဂၤလန္ကုိ ေလတပ္ကုိသုံးၿပီး အခ်က္အခ်ာေနရာေတြကုိ စတင္တုိက္ခုိက္ခဲ့တယ္ ။ ေအာက္တိုဘာလထိ အပ်က္အစီးမွာ ဂ်ာမန္ေလယာဥ္ ၁၇၃၃ စင္း ဆံုးခဲ့ျပီး ျဗိတိသ်ွကေတာ့ တိုက္ေလယာဥ္ ၉၁၅ စင္း ဆံုးရွုံုးမွု ရွိခဲ့တယ္္။ ဟစ္တလာဟာ ေလယဥ္ေတြ အေၿမာက္အမ်ား ဆုံးရႈံးရၿခင္း အေႀကာင္းရင္းကုိ မသိခဲ့ဘူး ၊ အေႀကာင္းက အဂၤလိပ္ေတြက ဂ်ာမန္ေတြ တုိက္မယ့္ လ်ဳိ.ဝွက္သတင္းေတြကုိ အတိအက် သိထားေတာ့ ႀကဳိတင္ၿပင္ ခံစစ္နဲ႔တုိက္ခဲ့ေတာ့ ဂ်ာမန္ဟာ ဆုံးရႈံးမႈ အေၿမာက္အမ်ားနဲ႔ ရင္ဆုိင္ခဲ့ရတယ္ ။ ဂ်ာမန္ေလယဥ္ေတြ အဂၤလန္တုိက္ပြဲမွာ ဆုံးရႈံးခဲ့ရမႈဟာ ဟစ္တလာရဲ့ စစ္တပ္အင္အား ခ်ိနဲ႔လာၿခင္း အေႀကာင္းရင္တရပ္ၿဖစ္လာသလုိ ၊ ဟစ္တလာ စစ္ရႈံးဖုိ႔ ၊ ဒုတိယ ကမာၻစစ္ႀကီး အဆုံးသတ္ဖုိ႔ အေႀကာင္းရင္းတရပ္လည္း ၿဖစ္လာခဲ့ရတယ္ ။ ဒီလုိ အႀကီးအက်ယ္ဆုံးရႈံးမႈနဲ႔ ရင္ဆုိင္ရေတာ့ ဟစ္တလာဟာ အဂၤလန္ကုိ တုိက္ဖုိ႔ အစီအစဥ္ကုိ လက္ေလွ်ာ့လုိက္တယ္ ။ ၁၉၄၂ ေရာက္ေတာ့ အဂၤလန္က ဂ်ာမန္ စက္မႈလက္မႈ အလုပ္ရုံႀကီးေတြ ကုိ အၿပင္းအထန္ ေလယဥ္ေတြနဲ႔ ဗုံးက်ဲ ဖ်က္ဆီးခဲ့လုိ႔ ဂ်ာမန္ဟာ စစ္အင္အား လုံးဝနီးပါး ခ်ိနဲ႔သြားေတာ့တယ္။

ဒုတိယ ကမာၻစစ္ အရွိန္အဟုန္အၿမင့္ဆုံး အခ်ိန္ ၁၉၄၁ မွာ ကုဒ္အမည္ Ultra လုိ႔ေပးထားတဲ့ အဂၤလိပ္ေတြရဲ့ ပေရာ့ဂ်က္ဟာ ဒုတိယ ကမာၻစစ္ ၿပီးဆုံးဖုိ႔ အေရးႀကီးဆုံး ၿဖစ္ခဲ့တယ္ ။ ဂ်ာမန္ေရတြရဲ့ နာဇီဌာန တခုကေန အၿခားတခုကုိေပးပုိ႔ခဲ့တဲ့ လ်ဳိ.ဝွက္ မက္ေဆ့ေတြကုိ ႀကားၿဖတ္ဖမ္းယူၿပီး ၿဖည္ခဲ့တဲ့ ပေရာ့ဂ်က္ပဲၿဖစ္တယ္ ။ Ultra ပေရာ့ဂ်က္မွာ ကမာၻပထမဆုံး ပရုိဂရမ္သုံးကြန္ၿပဴတာလုိ႔ မွတ္တမ္းဝင္ခဲ့တဲ့ ကိုလုိဆပ္ ကြန္ၿပဴတာကုိ သုံးၿပီး ဂ်ာမန္ေတြရဲ့ လ်ဳိ.ဝွက္မက္ေဆ့ကုိ ေဖၚထုတ္ခဲ့တယ္ ။ အေမရိကန္ကလည္း Magic လုိ႔ ကုဒ္အမည္ေပးထားတဲ့ ပေရာဂ်က္နဲ႔ ဂ်ပန္ေတြရဲ့ လ်ဳိ.ဝွက္သတင္းေတြ ယူနုိင္ခဲ့တယ္ ။ ၿဗိတိသွ် ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဝန္စတန္ခ်ာခ်ီက ဒုတိယကမာၻစစ္ႀကီးၿပီးေတာ့ အဂၤလန္ဘုရင္ ဆဌမေၿမာက္ေဂ်ာ့္ခ်္ကုိ George VI ကုိ ဒီလုိေၿပာခဲ့တယ္.......
( ငါတုိ႔စစ္နုိင္တာ Ultra ကုိ ေက်းဇူးတင္ရမယ္ )Britain's Prime Minister Winston Churchill was to tell King George VI: "It was thanks to Ultra that we won the war."

ဂ်ာမဏီကုိ ေနာက္ဆုံးဟစ္တလာေသသည္အထိ တုိက္ခဲ့တာက အဂၤလန္ ၊ အေမရိကန္ ၊ ၿပင္သစ္ မဟာမိတ္နဲ႔ ဆုိဗီယက္တုိ႔ၿဖစ္တယ္ ။ အဂၤလိပ္ေတြ ရတဲ့ လ်ဳိ.ဝွက္သတင္းေတြကုိ မဟာမိတ္ေတြကုိ ေပးခဲ့ေတာ့ ဂ်ာမန္ေတြဟာ စစ္မ်က္ႏွာအားလုံး ရႈံးနိမ့္ခဲ့ၿပီး ဟစ္တလာလည္းေသ ၊ အီတလီ ၊ ဂ်ပန္ေတြလည္း လက္နက္ခ်လုိ႔ ဒုတိယ ကမာၻစစ္ႀကီးလည္း အဆုံးသတ္ခဲ့ရတယ္ ။
ဒီလ်ဳိ.ဝွက္ကုဒ္ကုိ ၿဖည္တဲ့ စက္ဟာ လူမသိသူမသိ ဒုတိယကမာၻစစ္ကုိ အဆုံးသတ္ေစခဲ့တဲ့ ကြန္ၿပဴတာတလုံးၿဖစ္ေနခဲ့တယ္ ။

(မအားတာရယ္ ၊ စာေရးပ်င္းတာရယ္ေႀကာင့္ တုိတုိနဲ႔ လုိရင္းပဲ ေရးလုိက္ပါတယ္ ။ စာအရွည္ႀကီးေတြ ဖတ္ရမွာ ပ်င္းသူေတြအတြက္ေတာ့ အဆင္ေၿပမယ္ထင္ပါတယ္ ။ ပုိမုိက်ယ္က်ယ္ၿပန္႔ၿပန္႔ သိခ်င္ႀကရင္ ဂူဂဲ နဲ႔ ဝီကီမွာသာ ရွာႀကည့္ႀကပါေတာ့ ။ )

ရဲသူရိန္မင္း
121013

Myanmar Journal